Słowo Dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia (26 grudnia 2024 r.)
Nadzieja zawieść nie może (Rz 5,5)
Co roku rozważamy w Kościele w Polsce jeden wiodący temat. To temat programu duszpasterskiego. Oczywiście, w takiej inicjatywie nie chodzi o skierowanie życia Kościoła na jeden wąski tor – i zapomnienie o jego bogactwie. Chodzi raczej o to, byśmy z mnóstwa ważnych treści wyłowili jedną, a w jej świetle na powrót zobaczyli całość: całość naszego osobistego życia duchowego jak i całość wspólnej drogi Kościoła.
Spójrzmy w taki sposób na hasło ogłoszone z początkiem Adwentu, dane nam do rozważania przez cały rok liturgiczny. Brzmi ono: „Pielgrzymi nadziei”. Przywołujemy temat nadziei, bo sam papież Franciszek zadał nam go do przemyślenia. Ogłosił rok 2025 Rokiem Jubileuszowym, a uczynił to w dokumencie zatytułowanym „Nadzieja zawieść nie może” (Franciszek, Spes non confundit. Bulla ogłaszająca Jubileusz Zwyczajny Roku 2025).
Papież przypomina, że słowa św. Pawła „nadzieja zawieść nie może”, od razu wskazują na to, co wyróżnia nadzieję pokładaną w Bogu. Są przecież różne, małe i wielkie nadzieje, które zawodzą nas raz po raz. Natomiast gdy człowiek spotka się z miłością Boga, z darem przyniesionym przez Jezusa w Jego ziemskiej drodze przez krzyż, to znajdzie fundament dla nadziei niezawodnej. Oczywiście, do tego przejęcia się Bogiem ofiarowującym swoją miłość potrzebna jest wiara. Wiara, czyli odpowiedź na dar Boga, odpowiedź udzielana nie w sposób abstrakcyjny, ale pośrodku własnej drogi życia, a zatem głęboko i dojrzale.
Papież podsumowuje myśl o wzajemnym powiązaniu wiary, nadziei i miłości w słowach: „nadzieja opiera się na wierze i karmi się miłością” (nr 3). W ten sposób podpowiada, że nie da się wyizolować nadziei z życia wiary, naznaczonego najpierw przyjęciem daru miłości Boga (por. Benedykt XVI, Encyklika „Deus Caritas est” nr 1).
Po tym podkreśleniu związku trzech cnót boskich Papież wskazuje na osadzenie nadziei w konkretnym życiu wiary. Przypomina, że raz zdobyta chrześcijańska nadzieja, karmiąca się miłością Boga, nie chce i nie może pozostawać jakimś prywatnym uniesieniem ducha, zamkniętym w sercu wierzącego. Pociąga bowiem do dzielenia się jej blaskiem z innymi. Mobilizuje do ofiarnej służby. To bardzo znamienne, bo nierzadko bywa kojarzona z biernym oczekiwaniem. Tymczasem prawdziwe chrześcijaństwo nie polega na biernym wpatrywaniu się w niebo, ale na owocnym połączeniu kontemplacji Bożych obietnic z zaangażowanym życiem – z miłością bliźniego. Jakiś symbol tej postawy możemy odnaleźć w dzisiejszym patronie, św. Szczepanie. Kamienowany, wołał „widzę niebo otwarte” (Dz 7,56), a swoim życiem diakona, posługującego ubogim, dawał dowód, że obietnicę nieba, którą nosił w sercu, wyrażał w codziennej służbie.
Rok Jubileuszowy 2025 to także rok jubileuszu stulecia naszej diecezji katowickiej. Będziemy mieli w tym czasie wiele okazji do zastanowienia się nad jej historią i dostrzeżenia w niej ludzi – żyjących prawdziwą nadzieją – i owoców, jakie wydali. Dzisiaj my jesteśmy ich następcami. Nie „ktoś inny”, „gdzieś indziej”, ale my, mieszkańcy tej ziemi. Owszem, wyzwania dla dzielenia się nadzieją są dziś po części nowe; świat się szybko zmienia. Ale jej fundament – Jezus Chrystus – pozostaje ten sam na wieki.
Także pracę teologów możemy rozumieć jako pracę nad nadzieją. Składa się na nią między innymi pieczołowite zbieranie historii życia osób przenikniętych chrześcijańską nadzieją; zgłębianie źródeł nadziei wypływających ze Słowa Bożego; praca nad adekwatnym, współczesnym zrozumieniem fundamentów wiary, która nadziei jest oparciem; a w końcu: staranie o najlepsze sposoby dzielenia się tym skarbem tu i teraz.
W Katowicach, które przez cały rok z dumą nosiły tytuł Europejskiego Miasta Nauki i były miejscem wielu fascynujących debat naukowych, nie mogło zabraknąć namysłu nad tym, co jest pierwsze i co ostateczne, co nadaje sens życiu i co czyni nadzieję niekwestionowaną siłą. Jako uniwersyteckie środowisko teologiczne na Górnym Śląsku stale staramy się służyć tej misji.
W imieniu całego środowiska Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – pracowników, studentów i absolwentów – serdecznie dziękuję Wam za modlitwę i za wszystkie wyrazy solidarności i wsparcia. Zapraszam do dalszego kontaktu z nami, do korzystania z naszej oferty dydaktycznej i z wielu innych form naszej działalności. Dziękuję wam za wsparcie finansowe, które podtrzymuje naszą bazę materialną, w zakresie, w jakim jest ona własnością naszej Archidiecezji. Cieszymy się piękną biblioteką i funkcjonalnym gmachem Wydziału, miejscami otwartymi i zapraszającymi każdą i każdego z Was.
Przyjmijcie serdeczne życzenia świąteczne: niech rozważanie tajemnicy Bożego Narodzenia odnowi w Was moc niezawodnej nadziei, której świat dać nie może.
Szczęść Boże!
Ks. dr hab. Jacek Kempa, prof. UŚ
Dziekan Wydziału Teologicznego
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach